Từ cuộc chiến Việt-Nam. Từ cuộc chiến Afghanistan.
TG: Lưu Tiến Dũng
dungtien@gmail.com/tuananh@vnsystem.ca
HLV-TTHLTSCT 1965-1970
BL/10/12/2023
I-Từ Cuộc Chiến Việt Nam
Trong chiến tranh Việt Nam ta thấy có hai chiến thuật phòng thủ:
1- Phòng thủ diện địa của Việt Nam Cộng Hòa(Miền nam Việt Nam)
2-Phòng thủ di động tập trung và phân tán của Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa(Mặt trận giải phóng Miền Nam + Bắc Việt Nam )
Ta sẽ lần lượt tìm hiểu sau đây
A-Chiến Thuật Phòng thủ Diện Địa
a)-Mục Đích
Mục đích của chiến thuật này là để bảo vệ trọn vẹn lãnh thổ và dân chúng, tách rời địch quân ra khỏi sự tiếp tế và trợ giúp của
nhân dân, cô lập chúng trong những khu không thể canh tác, rừng hoang, với mục địch là khiến cho địch quân mất nguồn cung
cấp lưong thực,cộng thêm với chiến thuật hành quân tìm và diệt sẽ dẫn đến địch quân bị đói mòn tan rã,
b)-Điều kiện để chiến thuật này được thành công là:
1)- Phải có một lực lượng đủ lớn để bao phủ hết lãnh thổ cần được bảo vệ
2)- Phải có một lực lược cơ động thiện chiến về đánh hiệp đồng binh chủng để làm lực lượng Tổng Trừ Bị
3)-Phải có hỏa lực yếm trợ tầm xa dồi rào và mạnh mẽ (phào binh và phi cơ)
4)-Phải ngăn cản được sự giúp đỡ tiếp tế từ bên ngoài và bên trong cho địch quân
Nếu thiếu một trong bốn điều kiện này thì chiến thuật này sẽ thất bại khi gặp một trận đánh có tính chiến lược xẩy ra
Một điển hình mà ta biết được đó là chiến thuật phòng thủ diện địa của quân lực Việt Nam Cộng Hòa như sau
*-Lực lượng tổng trừ bị cơ động chiến lược nói đến ở phần hai không có hoặc có nhưng lại dùng vào việc phòng thủ lãnh thổ giống như
một lực lượng an ninh điạ phương(sư đoàn Dù và Thủy Quân Lục Chiến mang ra vùng một phòng thủ lãnh thổ)
Phương tiện cơ động cũng không bảo đảm có đủ khi cần thiết
*-Sử dụng hỏa lực trong phần ba, không hợp lý và không có tiên liệu, trong những ngày đầu của hiệp định, đã bắn vô tội vạ,
không tiếc đạn, chỉ cần có một động tĩnh nào là dùng hết cơ số đến khi cần đến thì thiếu
*-Không ngăn cản được sự tiếp tế từ bên ngoài và bên trong cho quân đội GPMN+ VNDCCH trong phần 4
Bởi những lý do nêu trên mà khi một trận đánh chến lược xẩy ra quân lực Việt Nam Cộng Hòa hết vốn, mất cả chầy lẫn chài.
Mà sau này nhiều người cứ đổ thừa VNCH thua vì Mỹ bỏ rơi
Dù rằng yếu tố Mỹ không yểm trợ hỏa lực có ảnh hưởng nặng nề đến sức chiến đấu của quân lực VNCH , nhưng không thể nào khiến 1triệu 200 ngàn quân tan rã trong 54 ngày được, mà lý do chính là chiến thuật phòng thủ diện địa của VNCH
đã không được thiết lập đúng với những điều kiện cần thiết của nó
Nếu được thực hiện đúng điều kiện đòi hỏi của nó thì có thua cũng phải ít nhất từ 3 tới 5 năm chứ không phải 54 ngày
Vậy trận đánh nào là trận đánh chiến lược ?
Đó là trận đánh Ban Mê Thuộc , vậy tại sao nó lại là một trận đánh chiến lược?
Như tất cả mọi người đều đã biết rằng trước trận Ban Mê Thuộc đã có hàng trăm trận đánh chiếm các xã, quận, nhưng
VNCH có sao đâu ? , là bởi vì các trận đánh này không mang các yếu tố có tính chiến lược như trận Ban Me Thuộc,
Trận Ban Mê Thuộc, nó bao gồm cả bốn yếu tố
1-Quân sự
2-Chính trị
3-Kinh tế
4-Xã hội
Về Quân Sự
Nó bẻ gẫy đôi hệ thống phòng thủ của VNCH
Nó cho thấy khả năng tái bổ sung quân số không còn, tài nguyên nhân lực trống rỗng
Những quân phòng thủ diện địa không hề được huấn luyện để chiến đấu với quan địch có hiếp đồng binh chủng(xe tăng,
pháo binh v.v..)
Không điều động kịp thời và sử dụng được lực lượng cơ động trừ bị chiến lước,
Về Chính Trị
Hoàn toàn trống rỗng bởi vì ta dựa vào đường lối bảo trợ của Mỹ, nên khi có chuyện cần vận động bên ngoài hỗ trợ
thì chẳng có quốc gia nào ngoài đồng minh của mỹ chịu ủng hộ
Chính trị nội bộ bộc lỗ không đoàn kết
Về Kinh Tế
Sự mất mát mảng kinh tế cao nguyên còn cộng thêm gánh nặng người di tán làm cho kinh tế eo hẹp lại càng khó soay sở vì quốc gia thiếu nền kinh tế tự túc
Về Xã Hội
Ba yếu tố trên cộng thêm sự Mỹ không yểm trợ hỏa lực đã dẫn tới hoản loạn lo sợ, mất hẳn sự tụ hợp của nhân dân quanh chính phủ
Kết qủa là cả hệ thống phòng thủ đã bị gẫy nát đưa đến bị đánh bại chỉ trong 54
B-Chiến thuật phòng thủ di động phân tán tập trung
Chiến thuật phòng thủ phân tán tập trung được Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam(MTGPMN) và Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa[Bắc Việt](VNDCCH)
áp dụng trong chiến tranh Việt Nam, nó được đúc kết và thừa kế trong những măn chiến tranh Việt Pháp, được năng lên một tầm nhận thức mới
áp dụng cho chiến tranh suốt từ 1963 tới 1975
Đặc Tính
*-Chiến thuật phòng thủ này cho phép ta thiết lập những vị trí phòng thủ di động ở bất cứ đâu khi thời cơ cho phép, ở tiền tuyến , ở sau
hậu phương của địch,ở trong vùng ta kiểm soát
*-Không đề ra mục tiêu giữ đất, mà mục đích là tiêu hao lực lượng địch, gây hoang mang trong xã hội
*-Nếu địch mạnh thì ta phân tán, rút lui về các nơi ẩn nấp an toàn, nếu địch yếu thì tiến lên tiêu diệt địch rồi phân tán
*-Các chiến binh phải được huấn luyện với những kỹ thuật chiến đấu đơn độc bằng cả lý thuyết lẫn thực hành trên chiến địa, bởi vì khi phân
tán thì không còn cấp chỉ huy trực tiếp nữa, mỗi cá nhân và mỗi nhóm lẻ phải tự biết quyết định chiến thuật hợp lý nhất cho trường hợp thực tế của mình
*-Với chiến thuật này một đạo quân nhỏ với vũ khí thông thường có thể đương đầu với một đạo quân hùng mạnh có hỏa lực vượt trội hơm mình nhiều lần
Điều kiện để chiến thuật này thành công
a)-Phải có được một sự hậu thuẫn của một thành phần dân chúng,
b)-Phải có sự trợ giúp về cả quân số lẫn vật tư chiến tranh (vũ khí và lương thực )từ bên ngoài để bù đắp cho
những tổn thất nếu có
c)-Phải có môi trường tác chiến che chở như rừng cây và đủ rộng để phân tán hay cơ động binh lực khi cần thiết
d)-Cần thời gian chiến đấu lâu dài,và một hệ thống tình báo để biết về sự sử dụng binh lực của đối phương ở mọi thời điểm
e)-Cần phải có một hay nhiều trận đánh có tính cách chiến lược để chấm rứt chiến tranh
Chiến thuật này đã được dùng trong chiến tranh Việt nam
MTDTGPMN +VNDCCH đã áp dụng chiến thuật này với những yếu tố sau:
*-Có sự hậu thuận của một bộ phận quần chúng tại miền nam
*-Có sự tiếp tế bổ sung quân số và vũ khí lương thực từ bên ngoài(Niềm Bắc)
*-Có rừng núi bao phủ kết hợp với đồng bằng
*-Có tình báo trong dân chúng và chấp nhận cuộc chiến kéo dài
*-Đã phải áp dụng tới bốn trận đánh có tính cách chiến lược để kết thúc chiến tranh
1-Trận đánh chiến lược thứ nhất đó là trậm tết Mậu Thân 1968
*-Về Quận sự
Mặc dù bị thiệt hại nhiều về quân số và vũ khí nhưng cũng gây cho đối phương thiệt hại đáng kể về cả binh lực cũng như
sự bố phòng
(Nhắc lại ở đây là chiến thuật này không nhằm chiến giữ đất, dù có sự tuyên bố của bên này hay bên kia thì đều là tuyên
truyền mà thôi) *-Về Kinh Tế
Đã gây cho đối phương một gánh nặng về kinh tế do trận chiến gây ra sự hủy hoại của kiến trúc vật chất *Về Chính trị
Đã lối kéo được sự ủng hộ của thế giới , gây nên các phong trào chống chiến tranh, ủng hộ MTGPMN *-Về Xã Hội
Gây ra sự xáo trộn xã hội (dân di tản) và quần chúng hoang mang
2-Trận đánh chiến lược thứ hai đó là trậm Quảng Trị 1972
Ngoài các yếu tố bổ sung chiến lược như trận thứ nhất, còn dành được một phần đất giáp giới tuyến cho MTGPMN
3-Trận đánh chiến lược thứ ba đó là trậm trải thảm hỏa lực bằng B52 cuối tháng 12 năm 1972
Trận này không do VNDCCH pháp động song nó đã đem lại kết qủa cho đối phương thấy là:
*-Khả năng chịu đựng được trận đánh mà không làm suy yếu tiền năng QUân Sự, Kinh Tế, Xã hội
Nhưng về mặt chính trị, họ đã gặt được lợi thế tuyệt đối; Toàn thể thế giới lên án chiến tranh và đòi thương thuyết
đình chiến, phong trào phản chiến lên cao, kết qủa đưa đến ký kết hiệp định Paris vào đầu năm 1973
4-Trận đánh chiến lược thứ Tư đó là trậm Ban Mê Thuật
Như đã nói ở phần chiến thuật phòng thủ Diện Địa của VNCH,; trận chiến lược này đã dẫn tới sự sụp đổ hoàn toàn của VNCH